ကၽြန္ေတာ္တုိ႔အညာေဒသမွာေတာ့ ေျပာင္းပင္၊ ေျပာင္းဖူးပင္လုိ႔ေျပာလုိက္ရင္မသိတဲ့သူမရွိပါဘူး။ေျပာင္းပင္
ကဘယ္ဟာကိုေခၚတယ္၊ေျပာင္းဖူးပင္ကဘယ္ဟာကိုေခၚတယ္ဆုိတာတန္းျပီးသိၾကတဲ့သူၾကည့္ပါပဲ။ အခု
ကၽြန္ေတာ္ ဒီပို႔စ္ကေလးကိုဘာေၾကာင့္ေရးရသလဲဆုိရင္ ေျပာင္းပင္နွင့္ ေျပာင္းဖူးပင္ကိုကြဲကြဲျပားျပားသိေစ
ခ်င္ျပီး ဘယ္လိုမ်ိဳးအသံုး၀င္တယ္ဆုိတာကို သိေစခ်င္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္ေရးရျခင္းျဖစ္ပါသည္။
ေျပာင္းခင္း
ေျပာင္းပင္(နွံစားေျပာင္း)ကိုကၽြန္ေတာ္တို႔အညာေဒသမွာႏြားစာနွင့္ လူစာအတြက္အဓိကထားစုိက္ပ်ိဳးျခင္းပါ
တယ္။ ေျပာင္းပင္ကို အမ်ိဳးအစား(၂)မ်ိဳးေတာင္ရွိတယ္ဗ်။ ရိုးရိုးေျပာင္းပင္နဲ႔ ေရႊနီေျပာင္းဆုိျပီးေတာ့ေပါ့။
(၁)ရုိးရိုးေျပာင္း=ရိုးရုိးေျပာင္းပင္ကိုစိုက္ပ်ိဳးတဲ့အခါ အပင္ေလး တစ္ေတာင္ေလာက္ျမင့္ျပီဆုိရင္ကို ႏြားေတြ
ကိုရိတ္ေကၽြးပါတယ္။ မ်ားမ်ားရိတ္ေလ အပင္ခြေလပါပဲ။အပင္ခြေလ အနွံရေလေပါ့။ ေျပာင္းပင္ကို ၀ါဆုိ၊၀ါ
ေခါင္ မွာစျပီးစုိက္ပ်ိဳးပါတယ္။ ေျပာင္းပင္အရြယ္ေရာက္မေရာက္သိခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ စာဆုိေလးနဲ႔ဗ်....
“ဖံုးတံုးလံုးတံုး တန္ေဆာင္မုန္းတဲ့” အဲဒါကဘာကိုေျပာတာလည္းဆုိေတာ့ တန္ေဆာင္မုန္းလေရာက္လာျပီ
ဆုိတာနဲ႔ ေျပာင္းပင္တုိင္းက ေျပာင္းနွံထြက္ဖို႔ ကန္ေတာ့ထုိးျပီး အနွံေလးေတြဖုံးတာကိုဆုိလိုတာပါ။ အဲဒီလို
ေလး ဖံုးျပီးသိပ္မၾကာဘူး ေျပာင္းနွံေတြက အေစ့ေလးေတြကပ္လာပါတယ္။ နည္းနည္းအေစ့ရင့္ျပီဆုိရင္
ေတာ့ ငွက္မ်ိဳးစံု ေျပာင္းနွံေတြကိုစားေတာ့တာပါပဲ။ အဲဒီလုိ စားတဲ့ေဘးကနဲ႔ကာကြယ္ရတာကေတာ့ လူတ
စ္ေယာက္က ေတာမွာ အျမဲသြားျပီးေစာင့္ေနရတာပါ ။(၅)ရက္ေလာက္အျမဲေစာင့္ ေျခာက္ျပီးရင္ေတာ့ ငွ
က္ေတြကမလာေတာ့ဘူးဗ်...။အျခားအခင္းကိုေျပာင္းကုန္တာ အရမ္းလည္တဲ့ အေကာင္ေလးေတြ။တပို႔တြဲ
လေရာက္ျပီဆုိရင္ေတာ့ ေျပာင္းထစ္လုိ႔ရတဲ့အေျခအေနေရာက္ေနပါျပီ။ (ေျပာင္းထစ္တယ္ဆုိတာ ေျပာင္းနွံ
ကို လွီးယူတာကိုေျပာတာပါ)။ ေျပာင္းထစ္ေတာ့မယ္ဆုိရင္ လူငွားရပါတယ္။ တစ္မနက္ထစ္ရင္ ေျပာင္းဆ
န္ တစ္စိတ္(၄)ျပည္ေပးရပါတယ္။ တစ္ေနကုန္ဆုိရင္ေတာ့ တစ္ခြဲ(၈)ျပည္ေပးရတာပါ။ေျပာင္းထစ္တဲ့အခ်ိ
န္မွာ ပိုက္ဆံေပးျပီး ေခၚလုိ႔မရပါဘူး။ ေျပာင္းထစ္ေခၚတဲ့သူတုိင္းကို ေျပာင္းဆံေပးရတာ ရိုးရာဓေလ့တစ္ခု
ပါပဲ။ ေနာက္ထပ္ရုိးရာတစ္ခုက ေျပာင္းထစ္ရင္ ထမင္းလံုး၀မေကၽြးၾကပါဘူး။ ေကာက္ညွင္းကိုေပါင္း ပဲလြန္
းေစ့နဲ႔ေရာျပီး ေကာက္ညွင္းေပါင္းအ၀ေကၽြးရပါတယ္။ ေျပာင္းနွံရျပီဆုိရင္ေတာ့ ေျပာင္းနွံကေန ေျပာင္းေစ့
ရေအာင္ ထုတ္ရပါတယ္။ ေျပာင္းေမႊးကအရမ္းယားတာ လူတုိင္းေျပာင္းဆံ(ေျပာင္းအေစ့)ထုတ္လို႔မရပါဘူး
။ရလာတဲ့ေျပာင္းကို ေထာင္းျပီး ထမင္းကဲ့သို႔ခ်က္စားၾကပါတယ္။ ေရွးလူၾကီးေတြေျပာဖူးတယ္ ေျပာင္းထမ
င္းနဲ႔ ပီေလာဟင္းခ်ိဳခ်က္ေသာက္ ခ်မ္းသာတယ္တဲ့။ ဘာလုိ႔အဲလုိေျပာတာလဲဆုိေတာ့ ေျပာင္းဆန္ကၾကမ္း
တယ္၊ ပီေလာဟင္းခ်ိဳရည္က ခၽြဲက်ိက်ိနုိင္တယ္။ အဲဒီနွစ္မ်ိဳးစလံုးအရမ္းေပါေတာ့ အဲဒါေတြၾကည့္ခ်က္စား
ျပီးစုေဆာင္းက်ေတာ့ ခ်မ္းသာတာေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္ျပီး ေျပာင္းဆန္ရယ္၊ ဆန္ရယ္၊ ပဲကိုျခမ္းထားတဲ့ ပဲျခမ္း
ရယ္ သံုးမ်ိဳးေပါင္းျပီးလည္း ခ်က္စားၾကပါေသးတယ္။ ပဲထမင္းလုိ႔ေခၚပါတယ္။ပဲထမင္း ပူပူေလးကို နွမ္းဆီ
စစ္စစ္ကေလးဆန္းျပီးစားရင္ အရမ္းစားလုိ႔ေကာင္းတာပါ။
ေရႊနီေျပာင္း
(၂)ေရႊနီေျပာင္း= ေရႊနီေျပာင္းကလည္း ရုိးရိုးေျပာင္းနဲ႔သိပ္ေတာ့မကြာပါဘူး။ ကြာတာတစ္ခုက ေျပာင္းပင္ရဲ့
အရုိးနဲ႔ ေျပာင္းနွံပဲကြာတာပါ။ ေရႊနီေျပာင္းရုိးက ရိုးရိုးေျပာင္းရုိးနဲ႔မတူပါဘူး။ ရုိးရိုးေျပာင္းရိုးကိုေတာ့မစားၾက
ပါဘူး။ ေရႊနီရုိးကုိေတာ့ ၾကံလုပ္ျပီးစုပ္ၾကပါတယ္...ေရႊနီရုိးကခ်ိဳတယ္ အရည္ရႊမ္းတယ္။အညာမွာေျပာင္းရုိး
ၾကံမစုပ္ဘူးတဲ့သူ မရွိေလာက္ဘူးထင္တာပါပဲ။ အနွံကၾကေတာ့ အနီေရာင္၊ ရိုးရိုးေျပာင္းနွံက အျဖဴေရာင္။
အဲဒါကြာျပန္တယ္။ ေနာက္ျပီး ေရႊနီေျပာင္းထစ္ျပီးျပီဆိုရင္ေတာ့ ေျပာင္းဆံကို ေမာင္းနဲ႔ေထာင္းရလာတဲ့အမႈံ
႕ကိုပဲလြန္းေစ့ျပဳတ္ျပီးသားနဲ႔ေရာစုတ္ျပီး မုန္႔ပဲစုတ္လုပ္စားလုိ႔လည္းရပါေသးတယ္။ ေျပာင္းေပၚတဲ့အခ်ိန္က
ေတာ့ မုန္႔ပဲစုတ္ အမုန္းစားရတဲ့အခ်ိန္ပါပဲ။ေျပာင္းရုိးကေတာ့ ရုိးရုိးေျပာင္းေရာ၊ ေရႊနီေျပာင္းေရာ နွစ္မ်ိဳးစလံု
းကုိ အေျခာက္လွန္းထား ေႏြရာသီအားတဲ့အခ်ိန္ေရာက္ျပီဆုိရင္ေတာ့ ေျပာင္းရိုးစင္းစက္နဲ႔စင္းျပီး ပဲေမွာ္တို
က္ေပၚကိုတင္ရပါတယ္။(စကားမစပ္ ကၽြန္ေတာ္ေမြးတုန္းက ကၽြန္ေတာ္တို႔အိမ္မွာ ေရႊနီေျပာင္းေတြအမ်ား
ၾကီးရလုိ႔ ကၽြန္ေတာ့္ကိုေတာင္ ေရႊနီ၊ ေရႊနီလုိ႔ ခ်စ္စနိုးေခၚၾကတယ္လုိ႔ေျပာဖူးပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့မ
မွတ္မိေတာ့ပါဘူး။) အခုဟာက ေျပာင္း(နွံစားေျပာင္း) အေၾကာင္းေလးပါ။
ေျပာင္းဖူးခင္း
ေျပာင္းဖူးပင္ကိုလူတုိင္းမသိရင္ေတာင္ ေျပာင္းဖူးကိုေတာ့လူတုိင္းနီးပါးစားဖူးၾကပါလိမ့္မယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ျမိဳ႕
သားေတြက ေျပာင္းဖူးပင္ကို ေျပာင္းပင္လုိ႔ အမွတ္မွားေခၚေနတာ ေတြ႔ဖူးပါတယ္။ ေျပာင္းဖူးပင္ကိုျပျပီးဒါ
ဘာပင္တုန္းလုိ႔ေမးလုိက္ရင္ ေျပာင္းပင္လုိ႔ေျဖၾကပါတယ္။ အဲလုိေလးေတြ လြဲေနလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔အညာ
ကအပင္ေလးေတြကို ကြဲကြဲျပားျပားသိေစခ်င္လုိ႔ပါ။ ေျပာင္းဖူးပင္မွာလည္း အမ်ိဳးအစားနွစ္မ်ိဳးရွိပါတယ္။
ရိုးရုိးျမန္မာေျပာင္းဖူးပင္နဲ႔ ရွမ္းေျပာင္းဖူးပင္ဆုိျပီး နွစ္မ်ိဳးရွိတာပါ။ ကၽြန္ေတာ္တို႔အညာေဒသမွာေတာ့ ရွမ္း
ေျပာင္းကို မစိုက္သေလာက္ပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ ျမန္မာေျပာင္းဖူးပင္ရဲ့အသံုး၀င္ပံုကိုပဲေျပာၾကည့္မယ္ဗ်ာ။
ကၽြန္ေတာ္တို႔ ရိုးရိုးျမန္မာေျပာင္းဖူးပင္ကို ႏြားစာနဲ႔ လူစာအတြက္ အဓိကစုိက္ပ်ုိဳးၾကပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္င
ယ္ငယ္က အေမ့ကိုေမးဖူးပါတယ္။ “အေမ ေျပာင္းဖူးေစ့နဲ႔ ေျပာင္းဖူးပင္က ဘယ္ဟာကအရင္စျဖစ္တာလဲ
။ အေစ့ေလးရွိလို႔ အပင္ေပါက္လာတာလား၊ အပင္ရွိလို႔အေစ့ျဖစ္လာတာလား။ဟယ္ဒီကေလး ေပြလီမာလီ
ဘာေတြေလွ်ာက္ေမးေနတာလဲ။ နွစ္ခုစလံုးရွိလို႔ ျဖစ္တာ”ဆုိျပီး ကၽြန္ေတာ္ေမးတာကိုေျဖပါတယ္။ ေျပာင္း
ဖူးမ်ိဳးေစ့ကို စနစ္တက် စိုက္ပ်ိဳးလို႔လည္းရပါတယ္။ ဒါမွမဟုတ္ ထယ္ထုိးျပီး မ်ိဳးေစ့က်ဲပက္ျပီးေတာ့လည္း
စုိက္ပ်ိဳးၾကပါတယ္။ ဘယ္လုိပဲ စိုက္ပ်ိဳးပ်ုိဳး ေျပာင္းဖူးပင္ေလး တစ္ေထာင္သာသာေလာက္ရွိျပီဆုိရင္ သား
ပင္ခြဲေပးရပါတယ္။ ထူပိန္းေနတဲ့အပင္ေတြကို ပါးေအာင္ခြဲထုတ္။ရလာတဲ့ အပင္ေတြကို ႏြားစာအျဖစ္ေကၽြး
တာပါ။ႏြားေတြအရမ္းၾကိဳက္ပါတယ္ ေျပာင္းဖူးရိုးကို သူကနုတာကိုး။ ေျပာင္းရုိးကက်မာတယ္ေလ။ ေျပာင္း
ဖူးရိုးက အဆီဓါတ္ပါေတာ့ ႏြားေတြကို၀ျဖိဳးေစတယ္။ ေျပာင္းဖူးပင္လူတစ္ရပ္နီးပါးေလာက္ရွိျပီဆုိရင္ေတာ့
အနွံေလးေတြ စျပလာပါတယ္။ ျပီးမွ အဖူးကေအာက္ကေနကပ္ပါလာတာပါ။အဲဒီလုိေျပာင္းဖူးအနုေလးစက
ပ္တဲ့အခ်ိန္ဆိုရင္ေတာ့ ကေလးအငယ္ေလးေတြ ေပ်ာ္ၾကပါတယ္။ ေျပာင္းဖူးငယ္ေလးကိုခ်ိဳး ျပီးရင္အရုပ္ေ
လးလုပ္ျပီးေဆာ့တာပါ။ ေျပာင္းဖူးက အေမႊးပါေတာ့ ဆံပင္ရွည္တဲ့ေကာင္မေလးအရုပ္ျဖစ္တယ္ေလ။ ေျပာ
င္းဖူးေစ့ေလးေတြတန္းေနျပီဆုိရင္ေတာ့ ေျပာင္းဖူးကိုခ်ိဳး အခြံႏႊာ အေမႊးသင္ျပီး ဓါးနဲ႔လွီးျပီး ေျပာင္းဖူးေၾက
ာ္ေၾကာ္စားရင္ အရမ္းေကာင္းတာပါ။ ခ်ိဳလည္းခ်ိဳတယ္ အားလည္းရွိတယ္။အဲလုိအခ်ိန္ဆို ေခြးေတြကလည္
းေျပာင္းဖူးပင္ကိုကိုက္ ေျပာင္းဖူးကိုစားသြားပါတယ္။ မနက္လင္းရင္ ေခြးလွဲသြားတဲ့ေျပာင္းဖူးပင္ေတြလုိက္
ေကာက္ရတာလည္းအေမာပါပဲ။ အဲလိုမ်ိဳး ေခြးကိုက္ခံရတဲ့ ေျပာင္းဖူးခင္းေတြကေတာ့ သြားသာေစာင့္ေပေ
တာ့ဗ်ိဳ႕။ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ စကားပံုေလးရွိတယ္ေလ“ေျပာင္းဖူးခင္း ေခြးလမ္းေပါက္”ဆုိတာေလ။ အဲလုိမ်ိဳး
တစ္ခါေလာက္ကိုက္ျပီးရင္ အဲဒီေခြးက အဲဒီအခင္းပဲအျမဲတမ္းလာကိုက္ပါတယ္။မေစာင့္ရင္ေတာ့ ကုန္ျပီသ
ာမွတ္။
ေျပာင္းဖူးဖူးေနပံု
ေျပာင္းဖူး
“ေခါင္းျမီးျခံဳ လံုပါေပ့
ဆံျမိတ္ခ် လွပါေပ့
ေက်ာက္တန္းစီ ညီပါေပ့” ဆုိတဲ့အရြယ္ကိုေရာက္ျပီဆုိရင္ေတာ့ ေျပာင္းဖူးအမုန္းဆြဲရတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ ေျပာင္း
ဖူးရင့္၊မရင့္ဆုိတာကို ၾကည့္ျပီးမွခ်ိဳးရတာဆုိေတာ့ ေျပာင္းဖူးခ်ိဳးပံု၊ ခ်ိဳးနည္း နည္းနည္းေလာက္ေဖာက္သည္
ခ်အံုးမယ္ဗ်။ ေျပာင္းဖူးခ်ိဳးေတာ့မယ္ဆုိရင္ ေျပာင္းဖူးကိုၾကည့္ရပါတယ္။ ေျပာင္းဖူးရဲ့အျမီးမွာအေမႊးဖြားေလး
ပါ ပါတယ္။ အဲဒီအေမႊးက ရဲျပီး ကၽြမ္းေျခာက္ေနျပီဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီေျပာင္းဖူးက ရင့္ကိုရင့္ပါျပီ ၊စားလို႔ရတဲ့
အခ်ိန္ကိုေရာက္ပါျပီ။ တစ္ခ်ိဳ႕ေျပာင္းဖူးေတြကအရမ္းသန္တယ္ ။ အဲေတာ့မသိတဲ့သူေတြက ေျပာင္းဖူးရင့္
မရင့္လက္နဲ႔ ဖိၾကည့္တယ္၊ စမ္းၾကည့္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ အဲဒီအဖူးရင့္လာတဲ့အခ်ိန္မွာ အေစ့အျပည့္မပါပဲ
က်ိဳးတိုးက်ဲတဲျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ အဲဒါကိုေတာ့ ေခြးသြားၾကဲလုိ႔ေခၚပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ေျပာင္း
ဖူးကိုျပဳတ္စားတာထက္ ၊ ဖုတ္စားတာကိုပိုၾကိဳက္ပါတယ္။ ေျပာင္းဖူးကရတဲ့ ေျပာင္းဖူးဖက္ကို အညာေဒသ
မွာ ေဆးလိပ္ဖက္အျဖစ္အသံုးျပဳပါတယ္။ ေျပာင္းဖူးဖက္ ေဆးလိ္ပ္ၾကီးေတြကိုျမင္ဖူးၾကမွာေပါ့။ ေျပာင္းဖူးေ
စ့ကို အေျခာက္လွမ္းျပီးလည္း ေျပာင္းဖူးေပါက္ေပါက္ေလွာ္စားၾကပါေသးတယ္။ ေနာက္ျပီးအဲဒီအေျခာက္ေ
စ့ကို ေရစိမ္ျပီး ျပဳတ္၊ ျပဳတ္လို႔က်က္သြားရင္ေတာ့ ၾကက္သြန္နီေလးကိုပါးပါးေလး၊နံနံရြက္၊ မဆလာေလး
ထည့္ျပီးသုပ္စားအရမ္းေကာင္းပါတယ္။အဲဒါကေတာ့ရိုးရိုးေျပာင္းဖူးပါ။ ရွမ္းေျပာင္းဖူးက အဖူးသန္တယ္၊ အ
ေစ့ၾကီးတယ္ နဲနဲေစးျပီး မာတယ္။ အဲဒါပဲကြာျခားခ်က္ရွိတာပါ။ ေျပာင္းဖူးရိုးကိုေတာ့ ေျပာင္းရုိးလုိပဲစက္နဲ႔
စင္းျပီး ပဲေမွာ္တိုက္ေပၚတင္ထားတာပါ။ က်န္တာကေတာ့အားလံုးအတူတူပါပဲ။ ဒီပို႔စ္ကေလးကိုဒီမွာပဲရပ္
နားလုိက္ေတာ့မယ္ေနာ္။ အညာေျမက အသံုး၀င္တဲ့အပင္ေတြအေၾကာင္းကိုဆက္ျပီးေဖာ္ျပေပးအံုးမွာပါ။
(ဒီပို႔စ္ကေလးကို ဖတ္လုိက္လုိ႔ စာဖတ္သူ ဗဟုသုတအနည္းငယ္ရသြားတယ္ဆုိရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္အရမ္း
ကိုေပ်ာ္ရႊင္မိမွာ အမွန္ပါပဲ။)
ေ၀ဖန္အၾကံေပးခ်င္တယ္ဆုိရင္ေတာ့ စီေဘာက္(သို႔) ကြန္မန္႔ကေအာ္သြားၾကပါအံုးဗ်ာ။
အားလံုးကိုေက်းဇူးတင္ပါတယ္............
ရာဇာ(ေက်းေတာသားေလး)
4.3.2011
3 comments:
ဗဟုသုတေလးအတြက္ေက်းဇူးပါအကို။
ေၿပာင္းဖူးပင္နဲ႕ေၿပာင္းပင္ အကိုေၿပာမွကြဲကြဲၿပားၿပားသိတယ္။
အစကမသိဘူး။ေကာင္းေသာေန႕ေလးၿဖစ္ပါေစအကို။
တစ္ေခါက္ျပည္ဖက္ေရာက္ေတာ့ ေျပာင္းဖူးခပ္ေသးေသးေလးေတြေလ (သူတို႔က ရွမ္းေျပာင္းလို႔ ေခၚၾကတယ္)အဲဒီက ေျပာင္းဖူးေစ့ေလးေတြ ေၾကာ္ေၾကြးတာ ၾကြပ္ၾကြပ္ကေလး စားလို႔ေကာင္းတယ္။ ေရေႏြးေလးနဲ႔ ဆိုေတာ့ ကၽြန္မလည္း အေတာ္စားမိတယ္။ း) အစ္ကို႔ပို႔စ္ေလးဖတ္ရေတာ့ ပိုျပီး ျပည့္ျပည့္စံုစံုသိသြားတယ္။
က်ြန္ေတာ္က ေျပာင္းဖူးပင္စိုက္ဖို႕ ၾကိဳးစားေနတာပါ။ အခုလို သိခြင့္ရလို႕ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ အကိုေရျဖစ္ႏိုင္ရင္ ကြ်န္ေတာ့္ကို စိုက္ပ်ိဳးနည္းေတြ ေ၀မွ်ေပးပါလားခင္ဗ်ား။
Post a Comment